تأثیر آموزش مبتنی بر نیاز، بر آگاهی و نگرش بیماران تحت شیمی درمانی در بیمارستانهای منتخب آجا

مقدمه: شیمی درمانی یکی از درمان‌های اصلی سرطان است که با عوارض زیادی همراه می‌باشد. به طوری که ممکن است بیماران به دلیل عدم آگاهی و نگرش در خصوص این عوارض، مجبور به توقف درمان یا حتی ترس و عدم پذیرش درمان شوند. هدف: این مطالعه به هدف تعیین تأثیر آموزش مبتنی بر نیازهای آموزشی بیماران بر آگاهی و نگرش آنان نسبت به عوارض شیمی درمانی در مراجعه کنندگان به بیمارستان منتخب آجا در تهران انجام شده است. مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر از نوع کار آزمایی بالینی است که در سال 1395 با مشارکت 50 نفر از بیماران مبتلا به سرطان و تحت شیمی درمانی به روش نمونه‌گیری در دسترس و با تخصیص تصادفی نمونه‌ها در دو گروه آزمون و کنترل (هر گروه 25 نفر) انجام شده است. قبل از انجام مداخله اطلاعات مربوط به نمونه‌ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته‌ای جهت سنجش آگاهی و نگرش شرکت کنندگان در اختیار هر دو گروه آزمون و کنترل قرار گرفت. سپس مداخله آموزشی بر اساس نیازهای آموزشی بیماران در حیطه‌های مختلف متأثر از شیمی درمانی جهت گروه مداخله طراحی و به صورت چهره به چهره و انفرادی در طول دو سیکل شیمی درمانی اجرا شد. در پایان دوره دوم مجدداً پرسشنامه‌ها در اختیار هر دو گروه قرار گرفت و داده‌ها با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی و استنباطی و با نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. یافته‌ها: میانگین نمره آگاهی و نگرش بیماران از عوارض شیمی درمانی قبل از مداخله در گروه آزمون (آگاهی 41/9 ± 68/94 و نگرش 28/4 ± 32/22) و گروه کنترل (آگاهی 68/8 ± 80/94 و نگرش 01/3 ± 60/20) و بعد از مداخله آموزشی میانگین نمره گروه آزمون (آگاهی 71/3 ± 119 و نگرش 88/2 ± 28/33) و در گروه کنترل (آگاهی 44/ ± 88/98 و نگرش 44/3 ± 08/21) بود. در مرحله پیش آزمون، آزمون آماری تی مستقل، تفاوت معناداری را در نمره آگاهی و نگرش بیماران از عوارض شیمی درمانی بین دو گروه نشان نداد (05/0‌P>). در حالی که در مرحله پس آزمون، تفاوت معناداری در نمره آگاهی و نگرش بیماران از عوارض شیمی درمانی بین دو گروه آزمون و کنترل وجود داشت (001/0‌P<). همچنین آزمون تی زوجی، تفاوت معنی‌داری را بین مرحله قبل و بعد از مداخله، در گروه آزمون نشان داد (001/0‌P<). بحث و نتیجه‌گیری: به‌کارگیری برنامه آموزش بر اساس نیازهای آموزشی بیماران بر دانش و نگرش بیماران نسبت به عوارض شیمی درمانی مؤثر می‌باشد.   کد آی آر سی تی: IRCT2016100530163N1